©Paulina Matusiak & Eddy Wenting

Sporen van Haar

Plein Theater i.s.m. Kula Skoro
  • vr 27 okt
    20:00 - 21:15
    Theaterzaal
  • za 28 okt
    20:00 - 21:15
    Theaterzaal
  • Exclusief transactiekosten €1,50

Sporen van Haar is een multidisciplinaire theatervoorstelling waarin grote thema’s als strijd en overleven in de koloniën vanuit vrouwelijk en Afrikaans perspectief worden verbeeld in afro-futuristische vormen. De inspiratiebron is de West-Afrikaanse zwarte rijst die mee werd gesmokkeld in de haren van Marronvrouwen, en de betekenis hiervan vandaag de dag.

In de 17e eeuw wisten tot slaaf gemaakte Afrikanen zich te bevrijden van de gruwelijke Nederlandse plantages in Suriname. Bijzonder hierbij was dat vrouwen zwarte rijst meesmokkelden door deze in hun gevlochten haar te verstoppen. Deze rijst en hun eeuwenoude kennis van rijstlandbouw in Afrika waren van belang voor het overleven van de Marrons, die een nieuw leven opbouwden in de Amazonewouden van Suriname. Tot op heden wordt deze van origine Afrikaanse rijstsoort nog verbouwd in Afrika én in de binnenlanden van Suriname waar zij, black alesi genoemd, een spirituele betekenis heeft in de Marroncultuur bij rituelen en het eren van de voorouders.

Sporen van Haar is een ode aan de Marronvrouwen en de zwarte rijst, met de rijstkorrel als symbool voor de (bewijs)sporen in ons heden die ons, langs het spoor van de rijst, terugleiden naar de trans-Atlantische slavernij en de Afrikaanse roots. We openen het perspectief van de Marronvrouwen en de unieke, onbekende verhalen die werden overgedragen van vrouw op vrouw en nu nog worden verteld en gezongen. Ze vertellen ons over de risico’s en gevaren die ze trotseerden, het verlies van eigen land, veerkracht, het behoud van eigen cultuur binnen een extreem systeem van onderdrukking, een nieuwe relatie met de Surinaamse wouden en de kennis van aarde, natuur en landbouw.

Sporen van Haar is een productie van het Plein Theater in samenwerking met Kula Skoro en een collectief van podiumkunstenaars, naar aanleiding van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden 150 jaar afschaffing Slavernij van Nederland.

Over de makers

In 2003 maakten Berith Danse en José Tojo de eerste theatertentoonstelling Slavernij Moment Nu en maken 20 jaar later Sporen van Haar met een team van artiesten van verschillende achtergronden. Voor deze voorstelling is ook Fatou Samb te gast uit Senegal als danser en choreograaf, naast choreograaf Dayna Martinez Morales.

Berith Danse, naast directeur van Plein Theater ook theatermaker en natuurgeneeskundige, heeft vanaf 2001 diepgaand onderzoek gedaan naar het Nederlands Slavernij verleden in onder andere Suriname, Ghana, Senegal, Amsterdam en Zeeland. Eerdere theatertentoonstellingen over dit onderwerp van haar waren onder andere Slavernij Moment Nu in Amsterdam (2003), Zeeuws Slavernij Moment in Zeeland (2005), Slavernij Labyrint op het Keti Koti in Amsterdam (2008), Amsterdam de Swarte Bocht in Amsterdam (2013), The Voyage of the Hasten Slowly in Amsterdam (2016) en Swart Gat/ G̶o̶u̶d̶e̶n̶ ̶E̶e̶u̶w̶ (Dunguu olo - katibo-ten) in Amsterdam (2020)

Kula Skoro is bedacht en opgezet door Jose Tojo, freelance theatermaker, percussionist en docent Afro-Surinaamse dans. De specifieke Afro-Surinaamse dansvormen die Kula ontwikkelt, onderzoekt, beoefent en overdraagt, zijn onderdeel van de Marroncultuur in Suriname. Het doel van Kula Skoro is deze mooie, elegante en oeroude dansvorm toegankelijk te maken voor en over te dragen aan een groter publiek.

Geboren in Bolivia en getogen in Duitsland studeerde Dayna Martinez Morales af aan ArtEZ, Hogeschool voor de Kunsten in Nederland. Ze werd geselecteerd voor trainingen bij Alvin Ailey American Dance Centre, Dancespace in New York en L' École des Sables met Germaine Acogny in Senegal. Ze heeft onder ander gewerkt voor AYA, Don’t Hit Mama, Herman van Veen (NL), The Next Stage Project (USA), Alida Dors, De Gasten en Boukje Schweigman. Met een brede en diverse ervaring in dans, belichaamt ze de brug tussen werelden.

Fatou Samb werkte met het gezelschap Jant-bi Jigueen van L’ecole du Sable Toubab Dialaw als danseres-performer onder leiding van Germaine, Patrick ACOGNY. Ze werkt met het Sinomew-ballet onder leiding van Thiouna NDIAYE Rose, waarvan ze een van de balletleiders is. Oprichter van het NJAFANE Festival, een internationaal festival van dans en interculturele uitwisseling. In 1997 sloot ze zich aan bij het Sinomew Ballet om de verschillende traditionele Senegalese en Afrikaanse dansen te leren.

Credits

Regie Berith Danse / Marron dans en co-regie Josè Tojo / Acteurs/dansers Alexandra Loembé, Angelika Naingie, Josè Tojo / Choreografie Dayna Martinez Morales, Fatou Samb / Scenografie en concept Bartel Meyburg / Componist Ivo Bol / Video vormgeving Bouba Dola / Kostuum en vormgeving Daphne Karstens / Techniek Frank Oorthuys, Gert Scheper / Grafische vormgeving Paulina Matusiak / Advies Caroline van Leerdam, Oumar Mbengue / Pr en communicatie Elise Vroonhof / Producent Plein Theater / Met dank aan Tinde van Andel, Ivette Forster, Carl Haarnack, Ruth Sotong-Alexander, Tolin Alexander, Lonnie van Brummelen, Siebren Haan. e.a. / Mede mogelijk gemaakt door Gemeente Amsterdam- Stadsdeel Oost, Amsterdams Fonds voor de Kunsten, Fonds 21, Bernard Cultuurfonds Noord-Holland